زنده آمریکا به پرداخت «۲۲ میلیارد دلار» به اتهام «حمایت از اعتراضات ۱۴۰۱» محکوم شد

مقامات ایران و تاجیکستان از تصویب سند شناسایی رسمی منشور کوروش کبیر را به‌عنوان نخستین سند مکتوبِ حقوق بشر جهان در چهل‌وسومین کنفرانس عمومیِ یونسکو خبر دادند.

براساس این گزارش‌ها، چهل‌سومین کنفرانس عمومی یونسکو که در سمرقند در حال برگزاری است، روز پنجشنبه ۱۵ آبان با اجماع اعضا منشور کوروش کبیر را به‌عنوان نخستین سند مکتوبِ حقوق بشر جهان تصویب کرده و به‌رسمیت شناخت.

رسانه‌های ایران اعلام کردند این سند با ابتکار مشترک ایران و تاجیکستان و با همراهی عراق در صحن عمومیِ یونسکو به تصویب رسید. متن مصوبه، منشور کوروش را «سندی بنیادین در تاریخ تمدنِ بشری» و «نخستین نمود مکتوب از اصول آزادی، عدالت، مدارا و احترام به تنوع فرهنگی» توصیف می‌کند. بر اساس تصمیم کنفرانس، یونسکو موظف است آموزه‌های برگرفته از این منشور را در برنامه‌های آموزشی، فرهنگی و حقوق بشریِ خود تقویت کند.

به‌گزارش رسانه‌های ایران، نمایندگان کشورهایی چون مصر، عراق، کلمبیا، هند، نیجریه، پاکستان، ارمنستان و لهستان از این طرح حمایت کردند. وزارت علوم ایران، کمیسیون ملی یونسکو و نمایندگی دائم ایران در یونسکو از طراحان اصلیِ این ابتکار بودند. تاجیکستان نیز در بیانیه‌ای، تصویب این قطعنامه را اقدامی برای تقویتِ ارزش‌های انسانی و گفت‌وگوی بین‌فرهنگی توصیف کرد.

منشور کوروش که در موزهٔ بریتانیا نگهداری می‌شود، متنِ سخنان کوروش هخامنشی پس از فتحِ بابل در سال ۵۳۹ پیش از میلاد است و بر احترام به فرهنگ‌ها، آزادی ادیان و منع بردگی تأکید دارد.

۱۷۰ فعال فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، با امضای بیانیه‌ای مشترک، برخوردهای امنیتی اخیر حکومت ایران با نویسندگان و‌ فعالان فرهنگی و مدنی چپ را یادآور «چپ‌ستیزی تاریخیِ جمهوری اسلامی» خوانده و آن را محکوم کردند.

امضاکنندگان این بیانیه می‌گویند نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی به یاری بازوهای ایدئولوژیک خود در تلاش برای بازتولید این روایت بوده‌اند که «مسبّب تمام مصیبت‌های نیم‌قرنهٔ یک ایدئولوژی ورشکسته و یک پروژهٔ ناتوان و در همهٔ جبهه‌ها شکست‌خورده، از مفهوم محبوسی به نام "چپ" نشئت گرفته و هر از چندگاه در حکم قربانی، منکوب و محصور می‌‌شود».

در هفته‌ای که گذشت، مأموران امنیتی جمهوری اسلامی شمار دیگری پژوهشگر، مترجم و نویسنده را بازداشت و یا بازجویی کرده‌اند. مهسا اسدالله‌نژاد، شیرین کریمی، پرویز صداقت، هِیمن رحیمی، محمد مالجو و رسول قنبری کسانی هستند که در این بیانیه به بازداشت و یا بازجویی از آن‌ها اشاره شده است.

امضاکنندگان این بیانیه با اشاره به نومیدی «از شنوایی گوش مقام‌هایی که هر روز تصویری تازه از رسواییِ دروغ‌ها و شکست‌های آن‌ها آشکار می‌شود»، خطاب به حکومت تأکید کرده‌اند که «شما در خیابان با سایه‌ها می‌جنگید حال آن که در میدانِ وجدان‌های مردم، خاک‌ریزهاتان پی‌درپی در حال سقوط است».

این جمله‌ای مشهور از میرحسین موسوی، از رهبران اعتراضات انتخاباتی سال ۱۳۸۸، است که در بیانیۀ ۱۵ آذر ۱۳۸۸ آورده بود.

روزنامۀ نیویورک‌تایمز از صدور حکم حبس برای یک مرد ایرانی-آمریکایی یهودی اهل نیویورک که به ایران سفر کرده بود، توسط حکومت جمهوری اسلامی خبر می‌دهد.

بر اساس این گزارش، کامران حکمتی، جواهرفروش ۷۰ ساله‌ای که در ماه مه برای سفری کوتاه به ایران رفته بود، از ماه ژوئیه در زندان اوین تهران به سر می‌برد.

نیویورک‌تایمز این خبر را به نقل از خانوادۀ آقای حکمتی که از بیم اقدامات تلافی‌جویانه حکومت، خواسته‌اند ناشناس بمانند، منتشر کرده است.

اتهام حکمتی، سفر به اسرائیل در ۱۳ سال پیش برای شرکت در جشن بر‌میتصوای (بلوغ مذهبی) پسرش گزارش می‌شود.

دادگاه انقلاب اسلامی ایران در اواخر ماه اوت سال جاری، با استناد به قانونی که سفر ایرانیان به اسرائیل را ممنوع می‌کند، آقای حکمتی را به چهار سال زندان محکوم کرد.

در سپتامبر، قوه قضائیه ایران مجازات سفر به اسرائیل را به دو سال زندان کاهش داد و سپس حکم حکمتی را نصف کرد.

کامران حکمتی که تابعیت دوگانه دارد، در ایران متولد شده اما در ۱۳ سالگی به ایالات متحده مهاجرت کرده بود. او با گذرنامۀ ایرانی خود به ایران سفر کرده بود تا خانواده‌اش را ببیند.

به‌نوشته نیویورک‌تایمز، وکیل خانواده حکمتی به دادگاه درخواست تجدیدنظر ارائه کرده‌اند، اما هنوز تاریخ رسیدگی دادگاه تجدیدنظر مشخص نشده است.

خانواده حکمتی می‌گویند او هیچ فعالیت سیاسی نداشته، سفرش به اسرائیل شخصی بوده و از سرطان تهاجمی مثانه رنج می‌برد و به همین دلیل امیدوار به آزادی او هستند.

علاوه بر آقای حکمتی، رضا ولی‌زاده، روزنامه‌نگار ایرانی-‌آمریکایی و خبرنگار پیشین رادیوفردا نیز در ایران زندانی است.

علی اکبر کوه‌پیگر، رئیس اتحادیه نانوایان مشهد، روز پنج‌شنبه تأیید کرد که قیمت نان در این شهر از چهارشنبه شب گذشته افزایش یافته است.

او گفت: «قیمت نان از شب گذشته در این کلان‌شهر افزایش یافته است و نان در نانوایی‌های دولتی ۱۵ درصد گران شده است.»

به این ترتیب قیمت هر نان سنگک در مشهد به شش هزار تومان رسیده است.

این چندمین بار است که در سال جاری اخبار حکایت از گران شدن نان دارد. در مردادماه سال جاری هم اطلاعات مرکز آمار ایران حاکی از آن بود که نان و غلات در طول یک ماه ۱۶.۶ درصد افزایش قیمت داشته است.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید با وجود حملات شدید و مخرب به تأسیسات هسته‌ای ایران، تهران هنوز به میزان کافی اورانیوم غنی‌شده و دانش لازم برای تولید سلاح هسته‌ای را دارد.

رافائل گروسی شامگاه پنج‌شنبه ۱۵ آبان در مصاحبه با شبکه فرانس ۲۴ البته تأیید کرد که برنامه هسته‌ای ایران در اثر حملات اسرائیل و آمریکا به مراکز کلیدی غنی‌سازی- نطنز، اصفهان و فردو- در ماه ژوئن «به شدت آسیب دیده است».

او با این حال هشدار داد که تهران به‌دلیل وجود میزان کافی اورانیوم غنی‌سازی‌شده و دانش فنی کافی، می‌تواند در «آینده‌ای نزدیک»، سلاح هسته‌ای بسازد.

گروسی گفت مواد هسته‌ای ایران که عمدتاً در همان سایت‌های هدف قرار گرفته باقی مانده‌اند، «به آن‌ها اجازه می‌دهد چند سلاح هسته‌ای بسازند».

به گفتۀ گروسی، «بازسازی پایگاه‌های آسیب‌دیده صنعتی-فناوری ایران زمان می‌برد»؛ کارشناسان تخمین زده‌اند ایران به یک سال زمان یا بیشتر نیاز دارد.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین حملات آمریکا و اسرائیل به ایران را نقطه عطفی چشمگیر در چرخش از «دیپلماسی به استفاده از زور» نامید که نشان داد «سال‌ها مذاکره، معکوس» شد.

او با این حال خواستار بازگشت به گفت‌وگو شد و دیپلماسی را «تنها مسیر به سوی راه‌حل پایدار» نامید.

گروسی در عین حال ادعاهای برخی مقام‌های ایرانی را مبنی بر اینکه گزارش آژانس، «زمینه‌سازی» حملات به تأسیسات هسته‌ای ایران بود، رد کرد.

بر اساس آمار تازه سمفا، سامانه مدیریت و فروش سینماها در ایران، تعداد تماشاگران فیلم در سینماهای ایران نسبت به سال گذشته نزدیک به چهار میلیون کاهش یافته است.

خبرگزاری ایسنا با استناد به آمار سمفا نوشت که از اول فروردین تا پایان ۱۵ آبان سال ۱۴۰۳ «فروش کلی سینما ۱۱۵۴ میلیارد تومان بوده و بیش از ۲۰ میلیون و ۵۹۱ هزار نفر به تماشای فیلم‌های روی پرده رفته بودند».

این در حالی است که آمار سینماروها در همین دوره در سال جاری سه میلیون و ۹۳۶ هزار نفر کاهش را نشان می‌دهد.

این خبرگزاری به نقل از «کارشناسان سینمایی» دلیل این کاهش آمار را «حال و هوای اجتماعی و اقتصادی مردم، و... اشباع مخاطب از تماشای فیلم‌های کمدی» عنوان می‌کند.

در حالی که در ایران هم همچون دیگر نقاط دنیا اینترنت و شبکه‌هایی چون نت‌فلیکس به کاهش تعداد سینماروها کمک کرده‌اند، به نظر می‌رسد تورم و کاهش قدرت خرید مردم و همین طور وجود سانسور در کشور که دست و پای سینماگران را بسته از جمله مهم‌ترین دلایل کاهش رونق سینما هستند.

همزمان با افزایش انتقادها از دولت مسعود پزشکیان به‌دلیل ادامۀ فیلترینگ در ایران، یک نمایندۀ مجلس می‌گوید مذاکرات برای رفع فیلتر تلگرام کماکان «در جریان» است و شرط اصلی برای فعالیت این پلتفرم در ایران، «تضمین امنیت و رعایت ضوابط داخلی» کشور است.

مصطفی پوردهقان، نماینده اردکان در مجلس، گفته بر اساس چارچوب‌های کلی فعالیت پلتفرم‌های خارجی در ایران که در شورای عالی فضای مجازی تعیین شده، «هر پلتفرمی که شرایط کشور از جمله الزامات امنیتی، قضائی و فرهنگی را بپذیرد، می‌تواند فعالیت خود را از سر بگیرد.»

او به جزئیات این چارچوب‌ها اشاره‌ای نکرده است، اما به طور خاص دربارۀ رفع فیلترینگ شبکۀ اجتماعی تلگرام در ایران گفت: «دولت در حال رایزنی (با مدیریت تلگرام است) و شروط دو طرف نیز تبادل شده است. البته هنوز در یکی دو بند اختلاف‌نظرهایی وجود دارد که بیشتر مربوط به تعریف واژگان و برخی جزئیات حقوقی است.»

پوردهقان دربارۀ ضمانت اجرای تعهدات تلگرام هم گفته که یکی از بندهای اصلی توافق، مربوط به «تعیین سازوکار داوری و تضمین اجرای تعهدات است. در صورت تخلف، کشور می‌تواند مطابق با توافق عمل کرده و محدودیت‌ها را بازگرداند. این سازوکار در حال نهایی شدن است».

این نماینده درباره زمان‌بندی احتمالی رفع فیلتر تلگرام هم اضافه کرده که «زمان مشخصی تعیین نشده، اما بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی، مذاکرات با واتس‌اپ، تلگرام، اینستاگرام و یوتیوب به‌صورت مرحله‌ای دنبال می‌شود. تلگرام در حال حاضر در موقعیت بهتری از سایر پلتفرم‌ها قرار دارد.»

در روزهای اخیر گزارش‌هایی از آغاز مذاکرات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با تلگرام مطابق مصوبه شورای عالی فضای مجازی منتشر شد. اخبار رسیده حاکی از آن بود که شروطی توسط تیم مذاکره‌کننده، به تلگرام اعلام شده که امضای تفاهم‌نامه منوط به پذیرش شروط است.

به نوشته وب‌سایت انتخاب، اخبار رسیده حاکی از آن بود که شروطی توسط تیم مذاکره‌کننده به تلگرام اعلام شده که از جمله می‌توان به «محدودسازی مطالب تحریک‌آمیز قومیتی، حذف محتوا با شکایت شهروندان، همکاری تلگرام با دستگاه قضائی ایران، مسدودسازی ترویج کنندگان محتواهای تروریستی و خلاف امنیت ملی ایران و تعهد به ایران برای عدم ارائه اطلاعات کاربران ایرانی به سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه»، اشاره کرد.

این خبر در شرایطی منتشر شده که ایران در زمینهٔ «آزادی اینترنت» دارای یکی از بدترین رتبه‌ها در جهان است و بر اساس گزارش تیرماه ۱۴۰۳ «انجمن تجارت الکترونیک تهران»، در شاخص‌های مرتبط با سرعت و اختلال در پایین‌ترین رتبه در بین ۱۰۰ کشور قرار دارد.

رئیس‌جمهور ایالات متحده می‌گوید حملۀ روز اول اسرائیل بیش از تمام حملات بعدی به ایران آسیب زد.

دونالد ترامپ روز پنج‌شنبه ۱۵ آبان، در جمع خبرنگاران، حملۀ روز اول اسرائیل به ایران را «بسیار قدرتمند» توصیف کرد و بار دیگر گفت که خود او مسئول اجرای آن بوده است.

در حملات روز اول اسرائیل که از بامداد جمعه ۲۳ خرداد آغاز شد، علاوه بر هدف گرفته شدن بخش گسترده‌ای از تأسیسات و زیرساخت‌های دفاعی جمهوری اسلامی ایران، رئیس ستادکل نیروهای مسلح، فرمانده‌کل سپاه، فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا، فرمانده نیروی هوافضای سپاه و چندین مقام نظامی دیگر و همچنین دانشمندان هسته‌ای ایران کشته شدند.

آقای ترامپ پس از جنگ ۱۲ روزه در مرداد ماه هم گفته بود جمهوری اسلامی هنوز ابعاد ضرباتی را که در آن چنگ به این حکومت وارد شده، درک نکرده است.

مسعود پزشکیان می‌گوید اگر تا آذرماه باران نیاید، باید آب را در تهران جیره‌بندی کرد و «اگر باز هم نبارید، آبی نمی‌ماند و باید تهران را خالی کنیم».

رئیس‌جمهور ایران در همان روزی این هشدار را دربارۀ بحران آب در ایران داد که دربارۀ وضعیت ذخایر آبی تهران به‌طور رسمی «وضعیت قرمز» اعلام شد.

محسن اردکانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، اعلام کرد که وضعیت ذخایر آبی این استان در شرایط اضطراری قرار دارد. او افزود: میزان ذخایر سدهای تهران به پایین‌ترین حد خود در ۶۰ سال گذشته رسیده است.

اردکانی از شهروندان تهرانی خواست با صرفه‌جویی دست‌کم ۱۰ درصدی در مصرف آب، به تأمین آب شهر برای دو ماه آینده کمک کنند.

در همین حال، مهدی مقصودی، مدیر امور آب کرج، با اشاره به باقی ماندن تنها هفت درصد از ظرفیت مخزن ۱۸۰ میلیون مترمکعبی سد کرج گفت: «آب پشت این سد طی چند روز آینده به پایان می‌رسد.»

مقصودی روز پنج‌شنبه، ۱۵ آبان، در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا افزود: «با تداوم این وضعیت، تنها تا حدود ۱۵ روز دیگر امکان تأمین آب وجود خواهد داشت.»

به گفته او، در حال حاضر ورودی آب سد کرج تنها دو مترمکعب در ثانیه است، در حالی که شش مترمکعب آب در ثانیه برای تأمین آب شرب کرج و تهران از سد برداشت می‌شود.

اعتصاب غذای طاهر نقوی، وکیل‌مدافع زندانی، در اعتراض به رد درخواست مرخصی استعلاجی یا آزادی مشروط خود وارد یازدهمین روز شد.

به‌گفتۀ منابع مطلع، این وکیل‌مدافع به‌دلیل مشکلات جدی در ستون فقرات، مثانه و پروستات نیاز به جراحی دارد و از یک‌ماه پیش نیز از ناحیۀ هموروئید دچار درد و خون‌ریزی شده است.

طاهر نقوی در ۱۷ بهمن ۱۴۰۲ توسط نیروهای امنیتی در منزل مسکونی‌اش در کرج بازداشت شد و ماه‌ها در بلاتکلیفی و بدون اطلاع خانواده و وکلای مدافعش در زندان بود.

او پس از ماه‌ها بازداشت که مدتی از آن را در سلول انفرادی گذراند، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «اجتماع و تبانی» به شش سال حبس و مجازات‌های تکمیلی محکوم شد.

آقای نقوی پیش از بازداشت، وکالت تعدادی از خانواده‌های جان‌باختگان سرکوب اعتراضات «زن زندگی آزادی» را بر عهده داشت.

چند هفته پیش، دو وکیل زندانی دیگر، محمد نجفی و محمدرضا فقیهی، در نامه‌ای سرگشاده به کانون وکلای دادگستری و مرکز امور وکلا و مشاوران قوه قضائیه، خواستار اعزام فوری طاهر نقوی به مراکز درمانی شدند.

فعالان حقوق بشر نیز از نهادهای بین‌المللی مدافع حقوق بشر، گزارش‌گران ویژۀ سازمان ملل، فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر، عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر خواسته‌اند با اعمال فشار دیپلماتیک و رسانه‌ای، ایران را ملزم به رعایت تعهدات بین‌المللی خود و تضمین حق درمان این وکیل دادگستری کنند.

قوه قضائیه جمهوری اسلامی و سازمان زندان‌ها تاکنون به درخواست‌های متعدد برای اعزام طاهر نقوی به بیمارستان پاسخ نداده‌اند.

شهریور ۱۴۰۳

طاهر نقوی، وکیل زندانی، در اوین دچار «خونریزی شدید معده» شد